De rechte rug van… Jakob de Jonge

Jakob de Jonge: “Ik ben geïnspireerd door de vele vluchtelingen die ik heb ontmoet”

De rechte rug van… Jakob de Jonge

Waarvoor houd jij je rug recht?

“Je rug recht houden” is een bekend Nederlands spreekwoord en betekent “veel kunnen verdragen”. Anders gezegd: standvastig zijn! En daar heb je ruggengraat voor nodig. Waarvoor houd jij je rug recht? In deze nieuwe rubriek legt de redactie van NieuwWij.nl deze vraag voor aan bekende en minder bekende Nederlanders. Deze keer Jakob de Jonge, voorzitter van The Hague Peace Projects. “We leven in een dystopisch moment. Een historisch kantelpunt van ondergang van beschaving en moreel verval. Niettemin geloof ik dat het anders kan.”

Waar sta jij pal voor en waarom?

Ik sta pal voor een wereld zonder oorlog. We leven in schokkende tijden waarin de waarde van een mensenleven nauwelijks meer iets waard lijkt te zijn. Twee miljoen onschuldigen in Gaza zijn doelwit van een van de meest extreme, sadistische moordcampagnes uit de recente geschiedenis. Israël heeft een vrijbrief -plus een heleboel wapens en geld – gekregen van onze Westerse ‘leiders’ om in volstrekte straffeloosheid hun ultranationalistische superioriteit uit te leven in een genocide op de weerloze Palestijnse bevolking. Zelfs – of juist – kinderen zijn bewust het doelwit gemaakt van de zionistische gruweldaden. Het is nauwelijks te bevatten. Ook de Israëlische agressie tegen Libanon, Syrië, Yemen en Iran krijgt volledige Westerse steun.

Met allerhande oorlogspropaganda bereiden politici hun bevolkingen voor op een nieuwe Grote Oorlog met Rusland

Niet veel verderop, in Oekraïne, sterven er wekelijks duizenden jonge mannen en ook vrouwen aan het front in een zinloze en uitzichtloze oorlog. Rusland is daar de agressor, maar ook de Westerse landen dragen daar niet bij aan vreedzame oplossingen. Integendeel, de NAVO stookt ook daar het oorlogsvuurtje flink op, zonder dat het op enige wijze duidelijk is wat daar militair gezien te behalen is, en zonder enig idee over hoe het bloedvergieten beëindigd kan worden. En het gaat nog veel verder: de oorlog in Oekraïne is voor NAVO-landen aanleiding om de defensiebudgetten gigantisch op te schroeven. Met allerhande oorlogspropaganda, angstretoriek en paniekzaaierij bereiden onze politici en generaals hun bevolkingen voor op een nieuwe Grote Oorlog met Rusland. Uiteraard over de rug van de gewone mensen.

Westerse inmenging is ook in andere conflicten, zoals in Soedan en Congo, structureel en vaak verborgen. Elke pretentie dat het Westen staat voor mensenrechten en menselijke waardigheid is definitief ondermijnd door de nietsontziende politiek van onze eigen ‘leiders’. Zij hebben elke schijn van rationaliteit, medemenselijkheid en zorg om de belangen van burgers over boord gegooid ten gunste van de imperiale belangen van de VS. Onze ‘leiders’ hebben extreem geweld tegen burgers volstrekt genormaliseerd om hun onmenselijke doelen te behalen: ultieme controle over grondstoffen en goedkope arbeid en vernietiging van elke concurrentie op het wereldtoneel. Alleen een ultrakleine groep economische en financiële elites profiteren van deze agressieve dominantie van dit Westerse wereldrijk. Gewone mensen betalen de kosten: enerzijds met belastingen en anderzijds doordat hun kinderen mogen sterven ‘voor het vaderland’.

Kortom: we leven in een dystopisch moment. Een historisch kantelpunt van ondergang van beschaving en moreel verval. Niettemin geloof ik dat het anders kan. Mensen zijn tot veel in staat. Ook tot compassie en herstel, als we willen. Vaak komen politieke leiders pas tot inkeer ná een grote catastrofe, zoals na de Tweede Wereldoorlog. Als we collectief inzien waar het huidige, heilloze pad ons brengt, kunnen we misschien de volgende ramp nog voorkomen — vóór het te laat is.

 

Wij hebben de vrijheid, middelen en kansen om wél verschil te maken – ook al nemen die vrijheden onder de laatste regeringen in een snel tempo af

Inspireert iemand of iets je daartoe? Welke waarden spelen hierin een rol?

Ik ben geïnspireerd door de vele vluchtelingen die ik heb ontmoet en enkele bijzondere mensen onder hen met wie ik goed bevriend ben geraakt. Hun verhalen van overleven in de moeilijkste omstandigheden en verlies van geliefden, maar ook hun enorme doorzettingsvermogen hebben mij heel veel geleerd. Bijvoorbeeld dat wij ons – de middenklasse in Nederland – in een buitengewoon bevoorrechte positie zitten. Dat wij – in vergelijking tot de miljoenen mensen die leven in armoede, oorlog en dictatuur – geen recht hebben om te klagen. Veel mensen die vanwege een leven vol tegenslag en lijden wél recht zouden hebben om gefrustreerd of moedeloos te zijn, blijken ondanks dat juist vol van hoop en energie. Daarom hebben ook wij gewoon geen excuus om aan de kant te zitten, niks te doen en te mopperen over de wereld. Dit inzicht dwingt mij, en ons allemaal, om verantwoordelijkheid te nemen. Wij hebben de vrijheid, middelen en kansen om wél verschil te maken – ook al nemen die vrijheden onder de laatste regeringen in een snel tempo af.

Hoe laat jij dit zien?

Ik zet mij in via mijn organisatie The Hague Peace Projects voor allerlei initiatieven die uiteindelijk bijdragen aan kennis, onderling begrip en inspiratie om te werken aan positieve verandering. We maken een wekelijkse podcast Peace Today op YouTube, waarbij ik allerlei interessante mensen spreek over oorlog en vrede. We organiseren dialoogavonden en zijn actief betrokken bij de Nieuwe Vredesbeweging: een club van 25 organisaties die zich gezamenlijk inzetten tegen de militarisering van de samenleving en voor dialoog en vredesopbouw. We hebben in korte tijd samen met andere vredesorganisatie een grote community in Nederland bij elkaar gebracht die zich vol passie inzet voor vrede: via bijvoorbeeld onderwijs, media, en acties op straat.

Wil je wat veranderen en zo ja: wat?

Natuurlijk wil ik wat veranderen. Wat er uiteindelijk moet veranderen zijn volgens mij de diepere patronen, structuren en systemen die onze huidige (wereld)samenleving hebben gevormd tot wat die nu is. De genocide in Gaza, de oorlog in Oekraïne, het ondermijnen van onze welvaartsstaat, de klimaatverandering en de massa-extinctie door de vergiftiging van onze planeet: al deze crises komen ergens vandaan, hebben een oorsprong. En volgens mij leidt de vraag naar de oorsprong van deze crises allemaal naar dezelfde oorzaak: een hyper-kapitalistisch, neofeodaal model waarbij een hele kleine groep mensen veel te veel macht heeft gekregen. Deze mensen hebben het economische, politieke, culturele, media- en technologische systemen van onze samenleving dermate naar hun hand gezet dat deze samenleving compleet uit balans is geraakt. De controle die deze ultrarijke personen – de 1 procent, de olicharchen – uitoefenen op de wereldpolitiek, trekken een zware wissel op democratie, de rechten en vrijheden en de vrede en veiligheid van individuele burgers. We moeten deze – primair economische – structuren gezamenlijk eerst goed begrijpen en vervolgens ontmantelen en vervangen tot economische systemen waar iedereen profijt van heeft. Deze fundamentele ongelijkheid, deze extreem scheve machtsverhoudingen die bijna onzichtbaar schuilgaan achter de zichtbare politiek, zijn de bron van verreweg het meeste onrecht, oorlog, uitbuiting en uitputting van de aarde. We moeten deze structuren herkennen, analyseren en vervangen. Niet door vage idealen, maar door rechtvaardige economische modellen die in dienst staan van mens en planeet.

“We moeten de structuren herkennen”

Het belangrijkste om dit vol te houden zijn de andere mensen met wie we dit samen doen

 

Wat we nodig hebben is dus een systeemverandering: een diepe doordenking van de manier waarop onze huidige maatschappij in elkaar zit en ons de vraag stellen. Waarom produceren wij in dit systeem elke keer weer genocides, onderdrukking en oorlog? Alleen als we dat begrijpen kunnen we samen werken aan nieuwe manieren van economie en het bedrijven van diplomatie. Vaak kunnen wij, als burgers nu, niet veel meer doen dan alleen reageren als het systeem weer eens een crisis veroorzaakt. En dat moeten we natuurlijk blijven doen. Maar zolang het systeem zelf ongemoeid blijft, lopen we achter de feiten aan. Dat begint bij bewustzijn, verbeeldingskracht en nieuwe vormen van samenwerking. De huidige politieke generatie is vaak vergroeid met het systeem. Daarom is het aan ons — burgers, jongeren, denkers, doeners — om alternatieven te bouwen. Het huidige systeem heeft diep gefaald. We moeten samen iets nieuws opbouwen.

Wat zorgt ervoor dat je het volhoudt?

Het belangrijkste om dit vol te houden zijn de andere mensen met wie we dit samen doen. De talloze vrijwilligers, enthousiastelingen, activisten, mooie mensen die er samen de schouders onder willen zetten, soms tegen beter weten in. Er is een gevoel van gemeenschap ontstaan met heel veel mensen die dezelfde zorgen delen en dezelfde doelen nastreven: een wereld waarin conflicten zonder geweld maar in gelijkwaardige dialoog worden opgelost. Een wereld waarin alle mensen gelijk zijn en de ene groep nooit de andere mag wegduwen en uitsluiten.

Hoewel ik geloof ik dat bijna alle mensen deze waarden van gelijkheid, rechtvaardigheid en geweldloosheid ten diepste delen, laten veel mensen zich meenemen met de tijdgeest waarin media en politiek vaak onmenselijke waarden als racisme, superioriteit en uitbuiting normaliseren.  Toch zie ik dagelijks mensen die daar tegenin gaan. Mensen die de straat op gaan, een Rode Lijn trekken als onze ‘leiders’ het laten afweten en laten samen zien hoe de wereld er ook uit kan zien. Dat geeft mij hoop, elke dag weer.

Peace through Dialogue

 

 

Donate Now

Your one-off or monthly donation makes a big difference!

Follow us

Follow us on YouTube, Instagram, Twitter, and Facebook

Collaborate

Interested in collaborating or volunteering?

Share this page

More Articles

Visit our socials

It's time to get involved

Your contribution will support the process of dialogue and help conflicting parties to de-escalate, understand, and resolve their conflicts together.